- Było wiele rzeczy, które podobały mi się podczas pobytu w Polsce, ale szczególną uwagę zwróciłam na związek społeczności Elbląga z inicjatywami ESWIP - mówi Renata Gamboa z TAMAT, z którą rozmawiamy o turystyce w Umbrii, ekonomii społecznej i wrażeniach po wizycie w Polsce.
- Co Twoim zdaniem wyróżnia region Umbrii pod względem turystyki i ekonomii społecznej?
- To, co sprawia, że Umbria jest wyjątkowym regionem, to jej zdolność do podkreślania jej historii, dziedzictwa i kultury. Wiele przedsiębiorstw społecznych w regionie koncentruje się na specyfice terytorium, np. specjalizują się w przemyśle terakoty według tradycyjnych technik rzemieślniczych. Umbria jest także znana z regionalnej żywności i dlatego jest tu tak wiele winnic i gospodarstw rolnych, które oferują zróżnicowaną żywność. Poza sprzedażą, większość z nich oferuje degustację, podczas której turyści mogą dowiedzieć się o historii miejsca, spożywanych produktach, ale i o ludziach, którzy biorą udział w procesie ich powstawania. W niektórych przypadkach pokazują cały łańcuch żywnościowy od pola do talerza. Można również wziąć udział w lekcjach gotowania, co stanowi okazję do poznania lokalnej kuchni i smaków. Myślę, że to świetny sposób na zaangażowanie turystów i zapoznanie ich z kulturą oraz geografią regionu.
- Jakie działania podejmuje TAMAT, aby wspierać rozwój turystyki?
- TAMAT pracuje w branży turystycznej poprzez projekty Erasmus+. W tej chwili skupiamy się na projekcie „Walking Towards Employability (red. Droga w stronę zatrudnienia): odblokowanie umiejętności przedsiębiorczych wrażliwych społeczności poprzez Walking Tours”. Jego celem jest realizacja działania w zakresie zrównoważonej turystyki, w szczególności w miejscach, które nie cieszą się wielką popularnością wśród turystów. Uważamy, że ważne jest promowanie lokalnych miejsc, ich historii i osobliwości. Zwracamy również uwagę na poszanowanie społeczności lokalnej oraz na aspekty związane z ekologią. W tym projekcie pracujemy nad przewodnikami i podręcznikami, które zostaną przekazane młodym osobom zainteresowanym zrównoważoną turystyką, aby mogli promować swoje lokalne społeczności. Jest to rodzaj treningu skierowanego do młodzieży.
- Jak finansują się przedsiębiorstwa społeczne we Włoszech zajmujące się turystyką?
- Przedsiębiorstwa mają wiele zasobów, np. w Umbrii od 2011 r. istnieje Izba Handlowa dedykowana przedsiębiorstwom społecznym. Biuro dostępne jest dla wszystkich, którzy chcą podejść do trzeciego sektora w sposób profesjonalny i przedsiębiorczy oraz chcą tworzyć przedsiębiorstwa społeczne. Zapewnia ono wsparcie w zakresie procesów partycypacyjnych, zrównoważonego rozwoju lokalnego, podnoszenia jakości systemów opieki społecznej, zarządzania finansami, a także oferuje wiele możliwości pracy.
- Czy przedsiębiorstwa społeczne otrzymują dotację lub preferencyjne pożyczki itp.?
- Poza pomocą regionalną można liczyć na publiczne środki finansowe promowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz inne fundusze krajowe, które wspierają projekty i działania podmiotów trzeciego sektora. Ale są też inne rodzaje pomocy finansowej, np. regiony i prowincje autonomiczne promują inicjatywy mające na celu pomoc podmiotom trzeciego sektora w dostępie do Europejskiego Funduszu Społecznego.
We Włoszech istnieje również Włoska Fundacja Społeczna, która finansuje projekty oraz działania podmiotów społecznych zarejestrowanych w krajowym rejestrze, które zostały założone i działają od co najmniej roku. Inną, również bardzo interesującą formą wsparcia jest promowana przez Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego „Italia economia socjale”- inicjatywa mającą na celu wspieranie i wzmacnianie ekonomii społecznej poprzez udzielenie pożyczki uprzywilejowanej i bezzwrotnej dotacji, po pozytywnej ocenie kredytowej przez bank uznany przez Ministerstwo.
- Jak wygląda współpraca administracji państwowej z przedsiębiorstwami społecznymi zajmującymi się turystyką?
- Myślę, że o współpracy przedsiębiorstw społecznych z władzami świadczy to, co powiedziałam wcześniej. Ponadto jest wiele możliwości w kontekście finansowania, które daje administracja regionalna i lokalna. Trzeba też powiedzieć, że jest jeszcze sporo do zrobienia, ale współpraca i posiadanie usług dla przedsiębiorstw (takich jak biuro dedykowane tym przedsiębiorstwom), jest szczególnie ważne, ponieważ w ten sposób możemy zapewnić wszelkiego rodzaju wsparcie i możliwości.
Mój region, Umbria, określił ramy prawne, do których mogą się odnosić wszystkie te przedsiębiorstwa. Za pomocą tego narzędzia zapewnia się wsparcie techniczne i definiuje strategie.
- Co najbardziej podobało Ci się podczas pobytu w Polsce? Czy jest coś, co Cię zainspirowało, co możesz wykorzystać w swoich działaniach?
- Było wiele rzeczy, które podobały mi się podczas pobytu w Polsce, ale szczególną uwagę zwróciłam na związek społeczności Elbląga z inicjatywami ESWIP. Działania prowadzone w Domu pod Cisem były tak ciekawe i szczególne, a roczne wsparcie w ramach Elbląskiego Centrum Integracji Społecznej dla osób potrzebujących było dobrze zorganizowane i spersonalizowane. ESWIP osiągnął świetne wyniki w zakresie integracji i praktyk zawodowych. Chciałabym, żeby TAMAT mógł mieć takie podejście, ponieważ silna więź z lokalną społecznością jest bardzo ważna i może stanowić sposób na rozwój nowych projektów i relacji. Dlatego skupiamy się na współpracy rozwojowej w rolnictwie, a w ostatnich latach rozwijamy obszar integracji.