Każda grupa społeczna posiada miejsca szczególne,. Zabytkowe budowle, duże place i skwery, miejsca integracyjne czy tereny upamiętniające ważne wydarzenia, to tylko niektóre z nich. Budują one więź i jednoczą wspólnoty lokalne, regionalne i narodowe. W Starych Jabłonkach miejscem spełniającym tę funkcję jest świetlica wiejska oddana do użytku przez Stowarzyszenie Teraz MY.

Przez wiele lat mieściła się tam szkoła gminna dla klas 1 – 3. Stała się ona nieodłącznym elementem otaczającego krajobrazu i bardzo ważnym miejscem dla mieszkańców Startych Jabłonek. Niestety, z powodu coraz mniejszej ilości uczniów, placówka musiała zakończyć swoją działalność. Wydarzenie to zamykało pewien ważny etap w historii tej lokalnej społeczności.

Przy współpracy z gminą

Chcąc uratować budynek, zachować jego unikalną wartość i wykorzystać go w przyszłości, mieszkańcy Starych Jabłonek postanowili stworzyć tam świetlicę wiejską. W dalszym ciągu obiekt pełniłby więc rolę integrującą wspólnotę lokalną oraz dałby mieszkańcom możliwość kreatywnego spędzania czasu.
W inicjatywę zaangażowało się Stowarzyszenie Teraz MY, które prowadziło rozmowy z władzami Gminy Ostróda dot. świetlicy wiejskiej oraz zawiązania partnerstwa. Wspólnymi siłami udało się zrobić remont i przygotować placówkę do użytku. Pomalowano ściany i zakupiono nowe meble. Niektóre pomieszczenia zostały powiększone i dostosowane pod potrzeby mieszkańców. Korzystano również z usług architekta, który zaprojektował przestrzeń. W efekcie udało się zachować unikalny charakter budynku oraz w dalszym ciągu eksponować jego tradycję.
- Remont trwał dłużej niż planowaliśmy. Początkowo zakładaliśmy drobne prace takie jak malowanie, czy wymiana podłóg. Jednak okazało się, że mały remont przekształcił się w kompleksowy. W środku dokonana została praktycznie całkowita rozbiórka do murów. Wyburzone zostały ściany, zdemontowano piece kaflowe, zerwano podłogi. Zmieniliśmy całkowicie rozkład budynku, od podstaw powstała kuchnia. W pewnym momencie zabrakło środków finansowych, ale dzięki partnerstwu z pomocą przyszła Gmina Ostróda. Wsparcie finansowe z Gminy pozwoliło zakończyć remont - mówi Magdalena Wollman, prezes Stowarzyszenia Teraz MY.

Każdy znajdzie coś dla siebie

Kwestie organizacyjne związane z remontem oraz oddaniem obiektu do użytku mocno skomplikowały się z powodu pandemii.
- Pandemia przedłużyła czas remontu, ponieważ był problem z dostawami materiałów. Ponadto oficjalne otwarcie zostało zaplanowane na rok 2020. Mieliśmy wszystko przygotowane, rozesłane zostały zaproszenia. Niestety dwa dni przed planowanym otwarciem okazało się, że powiat ostródzki trafił do czerwonej strefy i obowiązuje nas zakaz organizacji imprez. Pomimo zluzowania obostrzeń i prowadzenia działań, nie mieliśmy oficjalnego otwarcia. Dlatego z małym poślizgiem oficjalne otwarcie odbyło się w październiku 2021 r. – mówi Magdalena Wollman.
Świetlica wiejska w Starych Jabłonkach posiada wiele pomieszczeń przystosowanych do potrzeb lokalnej społeczności. Najważniejsza jest główna sala świetlicy, gdzie odbywa się większość aktywności podejmowanych przez mieszkańców. W wyniku remontu powiększono pomieszczenie, dzięki czemu posiada ono 50 m2. W sali znajdują się m.in. stół, krzesła i pufy.
Innym bardzo istotnym miejscem jest sala zabaw dla dzieci. Mogą spędzać one razem czas, bardziej się zintegrować oraz pobawić, np. grając w piłkarzyki oraz gry planszowe. Bardzo dużo aktywności dla najmłodszych zorganizowanych było w okresie wakacyjnym. Odbył się wtedy m.in. turniej planszówek, warsztaty kulinarne, turnieje sportowe, czy nocki filmowe. Innymi aktywnościami są m.in. zajęcia jogi, fitness, czy spotkania z wyjątkowymi gośćmi, np. z ostródzkimi Amazonkami, które przedstawiły praktyczne porady dot. profilaktyki związanej z rakiem piersi.
Ważnym miejscem znajdującym się na pierwszym piętrze budynku jest biblioteka. Każda zainteresowana osoba może nie tylko wypożyczyć książki, ale również skorzystać z udostępnionych komputerów oraz czytelni. Obok biblioteki mieści się pracownia produktu lokalnego, w którym tworzone są m.in. magnesy, lampiony oraz świeczki przez członkinie Stowarzyszenia Wieś Jabłkowych Smaków. Organizacja ta jest bardzo zaangażowana w rozwój świetlicy wiejskiej.

Wspierać rozwój środowisk wiejskich

Obok budynku świetlicy znajduje się miejsce na ognisko, wiata, krąg drzew przygotowany pod hamaki oraz sad. Symboliczną rolę odgrywa znajdująca się tam stara jabłoń.
- Planów jest bardzo dużo. W tym roku udało nam się pozyskać środki z Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na 2 letni projekt, który ma pomóc rozwinąć działania na świetlicy. Zatrudniony został animator, który będzie aktywizował społeczność lokalną i prowadził zajęcia na świetlicy wiejskiej. W ramach projektu planujemy również doposażyć świetlicę w sprzęt, tj. magiczny dywan, gry planszowe, darta – mówi Magdalena Wollman.
- Stworzyliśmy partycypacyjny budżet świetlicowy. Chcemy zachęcić mieszkańców do tego, żeby sami decydowali o tym co ma zadziać się na świetlicy wiejskiej, bo to w końcu ich miejsce. Dzięki środkom z projektu zaadaptujemy również przestrzeń wokół świetlicy. Zależy nam na tym, aby to ludzie tworzyli to miejsce w zależności od swoich pomysłów i potrzeb – dodaje.
W dalszej perspektywie Stowarzyszenie Teraz MY planuje zająć się renowacją i przygotowaniem do użytku budynku gospodarczego znajdującego się obok świetlicy. W przyszłości organizacja będzie próbowała pozyskać na ten cel potrzebne środki. Stowarzyszenie Teraz MY powstało po to, żeby wspierać rozwój środowisk wiejskich. Skupia się na aktywizacji i włączaniu mieszkańców w działania na rzecz swoich miejscowości. Poprzez zakładanie świetlic wiejskich, organizacja promuje zasady partycypacji społecznej i aktywizuje wspólnoty lokalne. Aktualnie stowarzyszenie realizuje projekt „Wulkany Aktywności” finansowany z programu Aktywni Obywatele. Jego celem jest wsparcie w rozwoju 5 świetlic wiejskich. Kolejnym polem aktywności stowarzyszenia są Koła Gospodyń Wiejskich – organizacja buduje pierwszą w Polsce sieć KGW na szczeblu wojewódzkim.

Sylwiusz Brywczyński

Fot. Stowarzyszenie Teraz MY