Młodzież ze Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Iławie postanowiła wziąć sprawę we własne ręce. Spółdzielnia uczniowska "Zgredek" zakłada sklepik szkolny, w którym znajdą się produkty na każdą kieszeń i te rzeczywiście potrzebne uczniom. - To nie tylko nowe doświadczenie, ale również świetna zabawa. Poza tym uczniowie mają realny wpływ na życie całej szkoły i decydują o formach rozwoju spółdzielni. Jestem z nich bardzo dumna - mówi Beata Niksa - Żubertowska, dyrektorka szkoły.

- Na terenie naszej szkoły postawione są automaty z żywnością. Młodzież zauważyła, że produkty te mają bardzo wysoką marżę i nie wszystkich uczniów stać na zakupy z tych urządzeń. Poza tym nie wszystkie produkty były dostępne, na przykład nie można było zakupić kredek, czy długopisu. Sklepik będzie rozwiązaniem tego problemu. Nie dość, że produkty będą o wiele tańsze, niż w automatach to jeszcze zwiększy się asortyment o przybory szkolne. Wszyscy na tym korzystają. Uczniowie mogą taniej kupować, mają dodatkowe produkty, których wcześniej nie było, a spółdzielnia zbiera niezbędne doświadczenie, podnosi swoje kompetencje - mówi Beata Niksa - Żubertowska, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iławie.

Jak wyjaśnia dyrektorka SP nr 1, sklepik będzie działała na bardzo prostych zasadach. - Taniej kupujemy, nieco drożej sprzedajemy, nadwyżkę finansową można przeznaczyć na zwiększenie asortymentu sklepiku i inne pomysły młodzieży. To na prawdę nic skomplikowanego. Zachęcam swoich znajomych, dyrektorów innych szkół, do zakładania spółdzielni uczniowskich. Wiem, że warto. Poza tym nawiązaliśmy współpracę z lokalnymi przedsiębiorcami. Cech Rzemiosł Różnych w Iławie bardzo nas wspomaga. Mogliśmy uczestniczyć w wizycie studyjnej i uzyskać odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Skorzystaliśmy również z pomocy rodziców naszych uczniów, którzy są również przedsiębiorcami - dodaje Beata Niksa - Żubertowska.

Spółdzielnie uczniowskie to organizacje uczniów działających na terenie szkół i prowadzonych przez nich samych pod opieką opiekuna i nauczyciela. Działa na podstawie statutu uchwalonego przez Walne Zgromadzenie Spółdzielni. Ta założona w SP nr 1 w Iławie funkcjonuje od 2022 roku i jest jednym z niewielu podobnych przedsięwzięć w województwie warmińsko-mazurskim. Pomysł na jej utworzenie pojawił się w 2019 roku. Wtedy szkoła wzięła udział w plebiscycie "Szkoła przyjazna ekonomii społecznej", zorganizowanym dla szkół przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Olsztynie.

- Od tego wydarzenia rozpoczęła się nasza przygoda. Wygrana w konkursie tylko dodała nam skrzydeł. Nawiązaliśmy współpracę z Fundacją Projekt ARCHE. Najpierw była wizyta studyjna i rejs ich pływającym domkiem, a potem to efekt kuli śnieżnej. W ubiegłym roku fundacja prowadziła warsztaty dla młodzieży, których efektem było założenie spółdzielni uczniowskiej. Sama jako nastoletnia uczennica byłam członkiem spółdzielni uczniowskiej w swojej szkole. Z perspektywy lat wiem, że było to najlepsze doświadczenie, które mnie spotkało. Jestem dumna, że dziś mogę towarzyszyć swoim uczniom w ich przygodzie z ekonomią społeczną. Spółdzielnia to dla nas forma dzielenia się dobrem, zdobywanie nowych kompetencji, pogłębianie w sobie empatii i wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka. Spółdzielnia jest doskonałą formą nie tylko nauki biznesu społecznie odpowiedzialnego, ale również uczy szlachetnych zachowań, które w przyszłości zaowocują wieloma wspaniałymi akcjami. Uczy odpowiedzialności i wpisuje się w założenia tworzenia modelu absolwenta szkoły - przekonuje dyrektorka SP nr 1 w Iławie.

Obecnie Spółdzielnia "Zgredek" liczy 15 członków. Kolejne 15 osób bierze udział w warsztatach i niebawem do nich dołączy. - Nie trzeba było motywować młodzieży. Gdy tylko uczniowie dowiedzieli się o takiej inicjatywie, sami zapisywali się na listę kandydatów. Dla nich to nie tylko nowe doświadczenie, ale również świetna zabawa. Poza tym mają realny wpływ na życie całej szkoły i decydują o formach rozwoju spółdzielni. Organizowane są spotkania z przedsiębiorcami, wizyty studyjne m.in. w Gołdapi czy w "Domu pod Cisem w Elblągu. To również nauka poprzez doświadczanie, a jak wiadomo, działając, uczymy się o wiele szybciej. Jestem bardzo dumna ze swoich uczniów - podkreśla Beata Niksa - Żubertowska.

"Zgredek" może być doskonałym przykładem dla innych szkół. - Zakładanie spółdzielni, rozwijanie jej, nabywanie nowych doświadczeń i kompetencji jest celem samym w sobie. Spółdzielnia to świetna forma nauki współpracy i działania zespołowego - dodaje dyrektorka. - To forma nauki społecznie odpowiedzialnego biznesu. To wreszcie przewartościowanie podejścia do biznesu i wskazanie innych korzyści z prowadzenia działalności gospodarczej niż tylko maksymalizacja zysku. Czyli nie tylko pieniądze się liczą, ale również (a może przede wszystkim) ile dobrego można dzięki nim zrobić. Mam nadzieję, że moi uczniowie po zakończeniu edukacji w szkole z innym nastawieniem będą podchodzili do prowadzenia w przyszłości swojej firmy, będą kierowali się tymi wartościami, którymi kierują się w "Zgredku".

Natasza Jatczyńska

fot. archiw. Stowarzyszenie ESWIP